Τετάρτη, 15 Ιανουαρίου 2025
17
ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011


Κοινωνικές υπηρεσίες γενικού ενδιαφέροντος
Ένα γαλλικό παράδειγμα ανάπτυξης της απασχόλησης και κοινωνικής οικονομίας
Της Κυριακής Τριπερίνα

Συνεχιζόμενη κατάρτιση και συμβουλευτική
Ο συμβουλευτικός ρόλος του εκπαιδευτή/ριας ενηλίκων
Της Κασσάνδρας Τελιοπούλου

Big Society
Το αγγλικό "στοίχημα" της αποκέντρωσης εξουσίας και ενδυνάμωσης της κοινωνίας των πολιτών
Της Λιλίκας Τρικαλινού

Περιοδικό Επιμελούμαι
Η "φωνή" του Συνδέσμου Επιμελητών Δικαστηρίων Ανηλίκων
Της Ευαγγελίας Δελαβέκουρα

Θέατρο Κωφών
Η νοηματική γλώσσα της Τέχνης μεταφέρει ουσιαστικά μηνύματα ζωής
Της Στέλλας Μαυρίδη

Οι δρόμοι της μετανάστευσης
Κριτική προσέγγιση της μετανάστευσης στη Φινλανδία και την Ελλάδα
Της Aino Leskinen

Editorial
Σκληρές εικόνες στους δρόμους της πόλης

Ατζέντα
Προκηρύξεις, πρωτοβουλίες, συνέδρια, ημερίδες

Σχολιαστής
Το νέο σχέδιο νόμου για τον τομέα της κοινωνικής οικονομίας

Καυτή Πατάτα
Για τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής

Αντιλογίες
Να πληρώσω ή να μην πληρώσω;

Πήγα-Είδα-Διάβασα
Ο μήνας που έφυγε. Τα καλά πρέπει να μοιράζονται

PDF Εκτύπωση E-mail

Είχαμε την ευκαιρία να συναντήσουμε τον Patrick Torre σε μια συνάντηση στην Μπολώνια, με αφορμή το πρόγραμμα Grundtvig «Δίκτυο για τις Κοινωνικές Υπηρεσίες Γενικού Ενδιαφέροντος» (Network for SSIG). Μας έκανε εντύπωση η δουλειά της οργάνωσής του, πολύ περισσότερο όταν καταλάβαμε ότι δεν είναι απλώς μια οργάνωση, αλλά ένας μεγάλος συνεταιρισμός με πολυσχιδή και κανοτομική δράση στον τομέα της ευρύτερης κοινωνικής οικονομίας στη Γαλλία. Σε συνδυασμό με τη διαβούλευση για το νέο νομοσχέδιο της κοινωνικής οικονομίας στη χώρα μας, θεωρήσαμε σκόπιμο να μιλήσουμε μαζί του για την «εμπειρία της Γαλλίας».

από την Κυριακή Τριπερίνα

Κοινωνικές υπηρεσίες στην αγορά

Ο όρος «Κοινωνικές υπηρεσίες γενικού ενδιαφέροντος» σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που περιλαμβάνει υπηρεσίες στέγασης, εργασίας, επιμόρφωσης, οικογενειακής φροντίδας (π.χ φύλαξη παιδιών κτλ.), κοινωνικής αρωγής και μακροπρόθεσμης φροντίδας. Παραδοσιακά οι υπηρεσίες αυτές οργανώνονται και παρέχονται από το κράτος όμως σε κάθε χώρα ο τρόπος παροχής αυτών των υπηρεσιών ποικίλει και μπορεί να έχει οικονομικό ή μη οικονομικό χαρακτήρα (πχ. αποκέντρωση, εξωτερική ανάθεση σε ιδιωτικούς κερδοσκοπικούς ή μη κερδοσκοπικούς φορείς, συνεταιρισμούς/συλλόγους κτλ.), να αναπτύσσεται κυρίως σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο και να εξαρτάται πλήρως, μερικώς ή καθόλου από κρατική χρηματοδότηση. Η ανάπτυξη και η ένταξη επομένως αυτού του τομέα υπηρεσιών σε «συνθήκες αγοράς» σε συνδυασμό με τους κοινωνικούς σκοπούς που υπηρετεί, δημιούργησαν την ανάγκη καθορισμού ενός κοινού θεσμικού πλαισίου ρύθμισης της λειτουργίας του στα Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη (πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

Ο οργανισμός Coopsap είναι μια επαγγελματική ομοσπονδία με έδρα το Παρίσι, ο οποίος δραστηριοποιείται στον τομέα των «Κοινωνικών υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος» και ασχολείται πιο συγκεκριμένα με τις «προσωπικές υπηρεσίες». Η κύρια δουλειά του οργανισμού είναι να υποστηρίζει, ενθαρρύνει και οργανώνει άνεργα άτομα για να δημιουργήσουν μικρές συνεταιριστικές επιχειρήσεις με αντικείμενο την παροχή προσωπικών υπηρεσιών. Ο Patrick Torre είναι ο πρόεδρος του δικτύου Coopsap.

«Προσωπικές υπηρεσίες» και θεσμικό πλαίσιο κοινωνικής οικονομίας

Τι ακριβώς είναι οι «προσωπικές υπηρεσίες»; ("service à la personne", για όποιον/α ενδιαφέρεται να το ψάξει). Όπως κατάλαβα, έχουν ιδιαίτερη ανάπτυξη στη Γαλλία.
Στη Γαλλία οι «προσωπικές υπηρεσίες» περιλαμβάνουν το σύνολο των υπηρεσιών που βελτιώνουν ή διευκολύνουν τη διαβίωση του πολίτη στον τόπο όπου ζει, στο σπίτι του, εκεί που δουλεύει ή διασκεδάζει. Διακρίνουμε έτσι τρεις τομείς υπηρεσιών:
- τις υπηρεσίες που αφορούν την οικογένεια, όπως η φύλαξη των παιδιών ή η βοήθεια στα μαθήματα του σχολείου
- τις υπηρεσίες που αφορούν την καθημερινότητα, όπως οι οικιακές εργασίες, το μαγείρεμα στο σπίτι ή γενικά η παρασκευή γευμάτων, η κηπουρική, η φύλαξη κλπ.
- τις υπηρεσίες για εξαρτώμενα πρόσωπα, όπως η φροντίδα ηλικιωμένων ή ΑΜΕΑ κλπ.
Πρόκειται για ένα τομέα που γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη γιατί υπήρξε έντονη ζήτηση από πολλές πλευρές –η γήρανση του πληθυσμού, η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, η αύξηση των μονογονεϊκών οικογενειών είναι μερικοί από τους παράγοντες που έπαιξαν ρόλο. Το κράτος ανταποκρίθηκε στη ζήτηση αυτή εφαρμόζοντας αντίστοιχη πολιτική.
Το «Σχέδιο Ανάπτυξης των Προσωπικών Υπηρεσιών» πήρε μορφή νόμου που ψηφίστηκε τον Ιούλιο 2005. Έθετε ένα φιλόδοξο στόχο, τον διπλασιασμό της αυθόρμητης ανάπτυξης του τομέα αυτού. Σχεδιάστηκαν λοιπόν δράσεις πάνω σε τρεις άξονες:
α) να αποκτήσει ο τομέας υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού, όσον αφορά τις προϋποθέσεις, την ποιότητα, αλλά και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας,
β) να τονωθεί η ζήτηση μέσω κοινωνικών και οικονομικών παροχών. Δόθηκε 50% έκπτωση ή πίστωση του φόρου για τις δαπάνες τέτοιου τύπου, συντελεστής ΦΠΑ μειώθηκε σε 5,5%, όπως επίσης και οι εργοδοτικές εισφορές
γ) να απλουστευθούν οι διαδικασίες και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στις υπηρεσίες.

Στις «προσωπικές υπηρεσίες» απασχολούνται σήμερα στη Γαλλία περισσότερα από 2 εκατομμύρια άτομα. Πρόκειται για τον τομέα της οικονομίας με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ως προς τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Ποιο είναι το νομικό καθεστώς της Coopsap και πώς χρηματοδοτείται;
Η Coopsap είναι επαγγελματική ομοσπονδία με μορφή σωματείου που συνενώνει τους συνεταιρισμούς που παρέχουν «προσωπικές υπηρεσίες» ενσωματώνοντας μία φάση δοκιμής («Συνεταιρισμοί για την ανάπτυξη της απασχόλησης στον τομέα των προσωπικών υπηρεσιών» - "Coopérative pour le Développement de l’Emploi dans les Services à la personne"(CDE-SAP). Οι συνεταιρισμοί αυτοί παρέχουν υπηρεσίες σε ιδιώτες και χρηματοδοτούνται εν μέρει από τη συνεισφορά των ιδιωτών αυτών, των πελατών ας πούμε. Κυρίως όμως η χρηματοδότησή μας είναι από το κράτος και από τοπικούς συλλόγους λόγω της κοινωνικής υπηρεσίας που παρέχουμε, της υποστήριξης δηλαδή που δίνουμε στους συνεταιρισμούς.